CUMHURİYETİMİZİN KURULUŞ YILLARINDA
KÜRT SORUNU VE
KURULAN DERNEKLER
1.)
KÜRT AYDINLAMASININ ÖNÜNÜ AÇAN
LENİN’İN BARIŞ BİLDİRGESİ
1917
Yılından sonra Ekim Sosyalist Devrimin etkisiyle Kürt halk kitleleri de kendi
esaretçilerine kaştı ulusal kurtuluş mücadelesini etkinleştirdiler.
2.)
KTC ( KÜRDİSTAN YÜKSELME DERNEĞİ )
KTC 17.Aralık.1918’te kuruldu. Osmanlı
İmparatorluğu sınırları içinde yaşamlarını sürdüren Kürtler, ‘’ ulusların kendi kaderlerini kendilerinin
belirlemesi ‘’ ilkesini hayata geçirebilmek için örgütlenmeye başlamışlardır.
KTC, Kürtlük
bilincini örgütleyebilmek için kurulmuştur.
KTC , Kadroları
genellikle köklü ailelerden gelmektedir.
KTC, Kürtçe Eğitim ve Öğretimi savunmaktadır.
KTC, Bölgede
en etkili olduğu il Diyarbakır’dır.
3.)
HEVİ (UMUT)
1908’lerden sonra Kürtlerin
birleşmelerine katkıda bulunmak için kuruldu.
HEVİ, Kürt inancı ve namusundan söz eder.
HEVİ ’nin
amacı ‘’ Kürt milletini, Kürt bilgi ve kültürünü geliştirip yükseltmektir.’’
Kürt ulusal
tarihinin, ulusal bir Kürd sözlüğünün yazılıp ortaya çıkarılması doğrultusunda çalışmıştır.
HEVİ, Çağdaş
bir Kürt derneğidir.
4.)
KÜRT TAMİM-İ MAARİF VE NEŞRİYAT
CEMİYETİ
Kürt Eğitim ve Yayınlarını
Yaygılaştırma Derneği 1919 yılının başlarında kurulmuş.
Bediüzzaman
Said-i Kürdi bu derneğin kurucuları arasındadır.
5.)
KÜRT KADINLARI TEALİ CEMİYETİ
Kürt tarihinde bir ilk olan Kürt
kadınları Teali Cemiyeti Yani KÜRT
KADINLARI YÜKSELTME DERNEĞİ ‘ dır.
Bir Kürt
kadın Kürtlük bilincinin Kürt toplumuna, Kürt insanın bilincine götürülmesinde
caba harcamışlardır.
6.)
TEŞKİLAT-I İÇTİMAİYE CEMİYETİNİN
KURULUŞU
TİC, adıyla
oluşan Kürt oluşumu, Kürdistan için Bağımsız bir kimliği savunan ve radikal
kesim olarak adlandırılır.
TİC,
Bağımsız Kürdistan tezinin yanında KÜRT BAYRAĞININ yaratılmasıdır.
Bu Kürt
organizasyonu, uzunlama üç renkten oluşan yukarıda kırmızı, ortada beyaz,
üzerinde sarı güneş ve altta yeşil renklerin bulunduğu Kürt bayrağının renkleri
ve biçimi tespit edilmiştir.
CUMHURİYETİMİZİN KURULUŞ YILLARINDA KÜRTLERİN
BAZI
RESMİ BELGELERİ
1.) KÜRD TALEBE HEVİ CEMİYETİ BEYANNAMESİ
2.) KÜRD TAMİM-İ MAARİF CEMİYETİ
BEYANNAMESİ
3.) KÜRD TEALİ CEMİYE’NİN ÇALIŞMALARINA
İLİŞKİN MECLİS-İ VÜKELA KARARI
4.) KÜRDİSTAN TEALİ CEMİYETİ NİZAMNAMESİ
5.) KÜRT HALKININ İSTEMLERİ ÜZERİNE NOTA
6.) KÜRD KLÜBÜNDE BİR MUHASEBE
7.) BİR TARİH – BİR TES’İD
8.) KÜRD KADINLARI TEALİ CEMİYETİ
9.) KÜRD TALEBE HEVİ CEMİYETİ
10.)BİR HİTABE
11.)KÜRDLER VE OSMANLILIK
Bu arada BEDİÜZZAMAN SAİD-İ KÜRDİ
den kısaca bahsetmeden geçmeyi doğru bulmuyorum
BEDİÜZZAMAN SAİD-İ KÜRDİ (1876-1960)
Said-i Nursi’nin kişiliğinin iki farklı
unsurunu oluşturan DİN ve KÜRT SORUNU olmuştur.
Said-i
Kürdi, kendisi gibi Kürt olan Selahaddin Eyyubi’nin kişiliğinden çok etkilenir.
Said-i
Kürdi, 1907 yılında İstanbul’a giderek Sultan Abdülhamit’e bir dilekçe ile
Kürtlerin isteklerini iletmiş, Kürdistan’daki eğitim sisteminin Kürt halkının
ihtiyaçlarına cevap vermediğini iletmiştir.
Kürtçü
isteklerin dönemin padişahı tarafından kabul görmemesi üzerine
tutuklatılmıştır.
Said-i
Kürdi’i; Kürtçe eğitim – öğretime büyük önem vermekteydi.
Ve 2
düşüncesi vardı.
* Ulusal
Birlik
* Dini uyanış ile birlikte uygarlık düzeyinin
yükseltilmesi için teknik sanatlar öğrenmek ve ileri gitmektir.
Said-i
Kürdi, İslamiyet ile Kürt kişiliğini bağdaştırmaya büyük özen göstermiştir.
Said-i
Nursi’nin düşüncesinde bağımsız bir Kürdistan yer almıyordu.
Nurculuk
akımının kurucusu Said-i Nursi, 19 ve 20. Yüzyılda yetişen ‘’ En büyük Kürt
dehalardan biriydi.’’ Bu Kürt dehasının Kürt kimliğine sahip çıkarak genel düşünce
yapısı ve hayat tarzı bakımından incelendiğinde esas olarak ‘’ İSLAM’A ‘’
hizmet etmiş olduğu görülür. Ankara ile
arasındaki rahatsızlığın kaynağı onun ‘’ İSLAMİ ‘’ Düşünce ve hayat tarzından
kaynaklanmaktadır. Ancak bu Rahatsızlıkta onun Kürt Kimliğine olan duyarlılığın
payı da vardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder