1 EKİM 2013

‘Demokratikleşme Paketi’ tüm dünya basınında yankılandı.

GUARDIAN: “BAŞBAKAN, PROTESTOLARLA DOLU BİR YAZDAN SONRA PAKETİ AÇIKLIYOR”

İngiliz Guardian gazetesi, ‘Demokratikleşme Paketi’ni’ ele aldığı haberinde, “Başbakan, protestolarla dolu bir yazdan sonra reformları açıklıyor. Paket büyük Kürt azınlığına açılımlar içerdi ve Türk Cumhuriyeti’nin tarihinde ilk defa olarak başörtülü kadınların parlamentoda görev yapmasına ve memur olarak çalışmasına izin verilmesini içeriyor. Reformlar, Erdoğan’ın 11 yıllık iktidarın en büyük ve süreli hükümet karşıtı protestoları izledi. Paketi eleştirenler ise, önerilerin yeterince ileriye gitmediğini söylüyorlar” diye yazdı.

INDEPENDENT: “REFORMLARLA ÖZELLİKLE KÜRTLER’İ VE ROMANLAR’I SEVİNDİRMEK AMAÇLANDI”

Independent gazetesi, Demokratikleşme Paketi başörtüsü yasağını kaldırdı. Reformlarla özellikle ülkenin Kürtleri ve Roman’ları sevindirilme amaçlandı. Ancak en tartışmalı değişiklik, dini siyasetten dışında tutmayı amaçlayan, 90 yıllık kamuda başörtüsü yasağının kaldırılmasıdır. Twitter’deki öfkeli yorumcular, bunu Başbakan’ın gizli gündemin bir örneği olarak nitelediler" diye yazıyor.

TIMES: “BAŞÖRTÜSÜ YASAĞININ KALDIRILMASI LAİK DEVLETE SALDIRI”

Times gazetesi, kamuda başörtüsü yasağının kaldırılmasını ele aldığı haberinde, “Yasağın kaldırılması laik devlete saldırı” diye yazdı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Kürt azınlığına yönelik kısıtlamaları gevşetirken Avrupa’nın en büyük Müslüman ülkesine İslamizmi empoze ettiği eleştirilerine maruz kalma riskine girdi. Başörtüsü yasağı, modern Türkiye’de din ile devlet arasında katı ayrımın temel bir ilkesidir. Ancak, reform paketinde Kürt azınlığa yönelik yeniliklerin de yer aldı. PKK ile barış görüşmeleri sürecinde yüzde 10’luk seçim barajının düşürülmesi talebini ilk başta reddeden Başbakan Erdoğan, paket ile bu konuda geri adım atmaya hazır olduğunu gösterdi” ifadelerini kullandı.

BLOOMBERG BUSINESWEEK: “YAKLAŞAN BİE SEÇİM SÜRECİ VAR”

Bloomber Businesweek gazetesi, ‘Türkiye, Kamu Alanlarında İslami Başörtüsü Yasağını Kaldırdı’ başlıklı haberinde, “Türkiye’de yaklaşan bir seçim süreci var. Başbakan’ın açıkladığı paket,  Türkiye’de temel hakların ve demokrasinin geliştirilmesi adına bir ilerleme hamlesi. Erdoğan’ın partisi gelecek yıl yerel seçimlere ve 2015’te ise parlamento seçimlerine katılacak. AK Parti’nin 11 yıllık iktidarı boyunca haziran ayında, ilk defa bu kadar büyük sokak protestoları ile yüzleşmek durumunda kaldı.

Bu paketle Türkiye’nin ekonomik,  demokratik ve sosyal yapı anlamında güçleneceği yönündeki sözlerine de dikkat çeken Bloomber Businessweek, Erdoğan’ın, “Bu paketi mümkün olan en kısa zamanda tamamına erdireceğiz ve yeni hedeflere doğru ilerleyeceğiz” şeklindeki sözlerini aktarırken, CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu’nun, “Seçim sistemi değişiklik tasarısı sadece iktidar partisinin daha az oy alsa bile sandalye sayısını korumasını sağlamayı amaçlamaktadır” şeklindeki sözlerine de yer verdi.

WASHINGTON POST: “PAKET, KÜRTLERLE UZLAŞMAYI AMAÇLIYOR”

Washington Post gazetesi, “Paket, Kürtlerle uzlaşmayı amaçlıyor” diye yazdı.

Washington Post gazetesi, “Türkiye, bazı maddeleri Kürtler ile uzlaşmayı amaçlayan bir reform paketi açıkladı. Reformlar, ülkeyi sert kurallarla yönettiğini düşünen Türklerin kısa süreli protestolarını bastıran, Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi ilerleyişinde bir anahtar olarak algılandı. Erdoğan ve partisinin iki yıl içinde iki ciddi seçime gireceği, bu net olmayan reformların ise onun hakkındaki eleştirileri sakinleştirmeye yetip yetmeyeceği konusunda şüpheler var” dedi.

Erdoğan’ın “Türkiye, demokratikleşme yolunda vazgeçilmez bir şekilde ilerliyor”şeklindeki sözlerine de yer veren ABD’li gazete, BDP Eşbaşkanı Gülten Kışanak’ın, “Demokrasinin genişletilmesinden çok siyasi endişeler amaçlanmış, bu bir demokratik paket değil, AKP seçim paketi” şeklindeki değerlendirmesini de aktardı.

SÜDDEUTSCHE: “ERDOĞAN, ‘İKİ ADIM İLERİ, BİR ADIM GERİ’ ŞEKLİNDEKİ MEHTER MARŞI TEMPOSUNU TERK ETMİŞ DEĞİL”

Süddeutsche gazetesi, “Erdoğan, ‘iki adım ileri, bir adım geri’ şeklindeki (Mehter) marşı temposunu tamamen terk etmiş değil! Örneğin ‘nefret içeren konuşmalara kesilen cezalar üç yıla çıkartılıyor. Bu söz konusu kanun o kadar geniş bir yelpazeyi içermektedir ki, ifade özgürlüğüne yeni zararlar verebilir” diye yazdı.

Almanya’da yayınlanan Süddeutsche gazetesi, “Türkiye Başbakanı Erdoğan, yeni reform çabaları ile herkesi şaşırtacağını açıklamıştı. Bu açıklamayla Erdoğan, beklentileri yüksek düzeyde tutmuş oldu. Şimdi uzun zamandan bu yana sır gibi saklanan ‘Demokratikleşme Paketi’ ile değişim baskısının, ülkenin hangi cenahından geldiğini ortaya koymuş oluyor: Bundan böyle artık başörtülü kadınlar devlet memuru olabilecek - ki bunu zaten Erdoğan’ın seçmen tabanı uzun zamandır istiyordu. Kürtler kendi özel okullarını ve kentlerinin eski isimlerini, Hristiyanlar ise bir manastırı geri alacaklar. Gezi hareketi için de pakette bir şeyler var: Artık gösteriler günbatımından önce sonra sona erdirilmek zorunda olmayacak. Ancak ‘iki adım ileri, bir adım geri’ şeklindeki (Mehter) marşı temposunu Erdoğan tamamen terk etmiş değil! Örneğin ‘nefret içeren konuşmalara kesilen cezalar üç yıla çıkartılıyor. Bu söz konusu kanun o kadar geniş bir yelpazeyi içermektedir ki, ifade özgürlüğüne yeni zararlar verebilir” yorumuna yer verdi.

STUTTGARTER: “NEFRET İÇEREN KONUŞMALARI KAPSAYAN AYRIMCILIKLA MÜCADELEYASAASININ KAPSAMININ GENİŞLİĞİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE ZARAR VEREBİLİR”

Stuttgarter Zeitung gazetesi, “Nefret içeren konuşmaları kapsayan ayrımcılıkla mücadele yasasının çerçevesi çok geniş olduğu için ifade özgürlüğüne yarar değil, zarar getirebilir”.

“Kadın maliye müfettişleri ve hemşireler başörtüsü taktığında Türkiye Cumhuriyeti batmayacaktır. Siyasi partiler kanununun reformdan geçirilmesi ve yüzde 10’luk seçim barajının aşağı çekilmesi ise demokratik ilerleme sağlayabilir. 1933 yılında okullara getirilen, askerî öğrenci andının kaldırılması da bu olumlu yönü göstermektedir. Ancak ‘nefret içeren konuşmalar’ı kapsayan ayrımcılıkla mücadele yasasının çerçevesi çok geniş olduğu için ifade özgürlüğüne yarar değil, zarar getirebilir.”

MARKISCHE ODERZEITUNG: “ERDOĞAN, DEVLETİ İSLAMLAŞTIRMA ÇABALARINI, SÖZDE DEMOKRATİK TAVİZLERLE KAMUFLE ETMİŞ OLUYOR”

 Märkische Oderzeitung gazetesi, “Erdoğan’ın İslami muhafazakâr partisi, Kürtlere taviz vermek suretiyle doğabilecek tepkileri, başörtüsü konusunda düzenlemeye giderek örtmeye çalışıyor. Ama iki şeyin, başörtüsü ve Kürtler konusunun birbiriyle hiçbir surette ilgisi yok! İşte tam da bu yüzden Erdoğan’ın attığı adım şüphe doğuruyor. Erdoğan, devleti İslamlaştırma çabalarını, sözde demokratik tavizlerle kamufle etmiş oluyor” dedi.

Alman gazetesi ayrıca, “İşte Türkiye yine İslamlaşma yönünde yeni bir adım daha atıyor. Neredeyse bir yüzyıla yakın bir süreden beri devlet ve din işlerinin ayrı tutulmasının sembolü olan başörtüsü yasağı daha da sulandırılacak. Bu adımla Başbakan Erdoğan, Türkiye’yi kültürel açıdan Avrupa’dan daha da uzaklaştırmış oluyor. Bu gelişmede Ankara ile yakınlaşma konusunda ağır aksak davranan AB de suçlu! Erdoğan’ın İslami muhafazakâr partisi, Kürtlere taviz vermek suretiyle doğabilecek tepkileri, başörtüsü konusunda düzenlemeye giderek örtmeye çalışıyor. Ama iki şeyin, başörtüsü ve Kürtler konusunun birbiriyle hiçbir surette ilgisi yok! İşte tam da bu yüzden Erdoğan’ın attığı adım şüphe doğuruyor. Erdoğan, devleti İslamlaştırma çabalarını, sözde demokratik tavizlerle kamufle etmiş oluyor” değerlendirmesinde bulundu.

DER STANDARD: “SORUN ŞU Kİ, TÜRKİYE’DE DEMOKRASİ TEPEDEN İNİYOR”

Avusturya’dan Der Standard gazetesi, ‘Tepeden Demokrasi’ başlıklı yorumunda, “Erdoğan’ın Demokratikleşme Paketi’yle ilgili sorun daha ziyade şu: Bu Erdoğan’ın kararı. Türkiye’de demokrasi tepeden iniyor” ifadesini kullandı.

Gazetenin yorumu şöyle:

“Türkiye’deki son Demokrasi Paketi’yle ilgili sorun, Erdoğan’ın açıkladığı reformlar değil. Bunlar kimileri tarafından yeterince samimi olmamakla, kimilerince çok ileri gitmekle eleştirilebilir. Ama bu reformlar tarihî haksızlıkları telafi ediyor, daha barışçı bir topluma giden yolu açıyor. 1961’de reformcu başbakan Adnan Menderes’in idamından beri kırk yıldır hükümetler ve ordunun yapamadığından ya da bloke ettiğinden fazlasını ortaya koyuyor. Erdoğan’ın Demokratikleşme Paketi’yle ilgili sorun daha ziyade şu: Bu Erdoğan’ın kararı. Türkiye’de demokrasi tepeden iniyor.”

PRESS TV: “ŞİMDİ HERKESİN KAFASINDAKİ SORU, PKK’NIN K.IRAK’A ÇEKİLİP ÇEKİLMEYECEĞİ YADA SÜRECİN TÜMÜYLE DURULUP DURULMAYACAĞI”

PressTV, “Şimdi herkesin kafasındaki soru, PKK’nın Kuzey Irak’a çekilip çekilmeyeceği ya da sürecin tümüyle durdurulup durdurulamayacağıdır” dedi.

İranlı PressTV, “Türkiye, reformlar getirerek PKK ile barış sürecinin ikinci aşamasını başlatıyor. Ancak ülkenin üç büyük muhalefet partisinin paket konusunda tatmin olmadı. Pakette yer alan reformların barış sürecinin uzun bir süredir beklenen ikinci aşamasının olduğuna inanıldı. Ancak PKK ile barışa götürmesi öngörülen reformlar, grubun siyasi kanadı tarafından kabul edilmedi. Şimdi herkesin kafasındaki soru PKK’nın Kuzey Irak’a çekilip çekilmeyeceği ya da sürecin tümüyle durdurulup durdurulmayacağı olduğunu. Pakette ayrıca Aleviler için hiçbir reforma yer verilmedi. Buna karşın Başbakan Erdoğan ise bu reformların son reform olmayacağını söylüyor. Ancak birçok analist ve Türk muhalefeti, reformların, birçok kişinin yeni Ortadoğu projesi olarak nitelediği çaba ile koordinasyon içerisinde Türkiye’yi parçalamaya yönelik bir girişim olduğuna inanıyorlar. Bazı medya kuruluşları Başbakan Erdoğan’ı İslamcı ajandasını bu reformlarla daha da ileriye çektiğini iddia ederek bu reformlardan en fazla sevinecek kesimin Kürtler ile İslamcıların olacağını savundu.

EFE HABER AJANSI: “KAMUDA ÇALIŞANLAR ARTIK BAŞÖRTÜSÜYLE İŞ YAPABİLECEK”

İspanya ve Güney Amerika’nın ünlü haber ajansı EFE, Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın açıkladığı reformları  ‘Kamuda Çalışan Bayanlar Artık Başörtüsüyle İşbaşı Yapabilecekler’ başlığıyla duyurdu.

Ajans, “Erdoğan, geniş bir reform paketi ile medyanın önüne çıktı. Paketin içinde farklı dillerde siyasi propaganda hakkı ile seçim barajının yeniden düzenlemesi gibi konular da var. Özel okullarda farklı dil ve lehçelerde eğitimin önünün açıldığını ve ‘ne mutlu Türküm’ diye başlayan törenler sona erdi. bu kararlardan en fazla sevinecek kesim Kürtler olacak. Başbakan Erdoğan, gösteri kanununda da bir takım yenilikler getirdi. Türklerin artık gece yarısına kadar gösteri yapma hakkının oldu” şeklinde kaydetti.

EL PAIS: “BAŞBAKAN, BU REFORMLARLA PKK İLE BAŞLAYAN GÖRÜŞMELERİNE İVME KAZANDIRMAYI AMAÇLIYOR”

İspanya’nın  El Pais ise, Erdoğan Kürtlere daha fazla yakınlaşarak İslamcı ajandasını ileriye çekti başlığını attı. Gazete, Başbakanın bu reformları hayata geçirmekle PKK ile başlatılan barış görüşmelerine ivme kazandırmayı planladığını savundu.

LA RAZON: “DEVLET MEMURLARINA BAŞÖRTÜSÜ YASAĞI KALKTI”

İspanya’da muhafazakar kesimin sesi olarak kabul edilen La Razon gazetesi de ‘Türkiye Devlet Memurlarına Başörtüsünü Yasağını  Kaldırdı’ başlıklı haberinde kamuda çalışan kadının istediği taktirde başörtüsünü kullanabileceğini belirtti.

AFP: “BU, BARIŞ SÜRECİ İÇİN KİLİT ÖNEME SAHİP”

Ajans France Presse, Başbakan Erdoğan, Türkiye'deki Kürt toplumunun haklarını zenginleştirecek reformlar açıkladı. Bu, barış süreci açısından kilit öneme sahip bir adım.

“Bu tarihi bir an, önemli bir aşama” diyen Erdoğan, özel okullarda Kürtçe eğitim verileceğini söyledi” şeklinde kaydetti.

EL MUNDO: “TÜRK BAŞBAKANI BAŞÖRTÜSÜNÜN ÖNÜNDEKİ ENGELLERİ KALDIRDI”

El Mundo gazetesi ise, “Türk Başbakanı Başörtüsünün Önündeki Engelleri Kaldırdı” başlıklı haberinde,  başörtüsünün birkaç kamu kurumunun dışında artık serbest olacağını yazdı.

LE MONDE: “ERDOĞAN’DAN KÜRTLER’E YÖNELİK BİR ADIM”

Demokratikleşme Paketi’ni Fransız medyası Kürtlere yönelik atılmış adım olarak değerlendirdi.

Le Monde gazetesi, ‘Türkiye’de Erdoğan’dan Kürtlere Yönelik Bir Adım" başlıklı haberinde, “Başbakan Erdoğan’ın açıkladığı geniş reform paketinin bir senedir devam eden çözüm sürecine yönelik oldu. Şimdiye kadar özel okullarda yasaklı olan farklı dil ve lehçelerde eğitim hakkının da reform paketinde yer aldı” dedi.

LE FIGARO: “SİVİL ÖZGÜRLÜKLER REFORMU”

Le Figaro gazetesi ise Erdoğan’ın açıklamalarını ‘Sivil özgürlükler reformu’ başlığıyla duyurdu. Fransız Le Figaro gazetesinin haberinde, Erdoğan’ın kamusal alanda başörtüsü takılmasını yasaklayan hükmü iptal edeceği kaydedildi

LEXPRESS: “MEMURLAR BAŞÖRTÜSÜ TAKABİLECEK”

Lexpress ise ‘Türkiye’de Memurlar Başörtüsü Takabilecek’ başlığıyla duyurduğu haberinde 2008 yılında üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılmasından sonra şimdi de kadın memurların başörtüsü takabileceğini kaydetti.

RITZAU: “TÜRKİYE’DE HÜKÜMET, TARTIŞILAN BAŞÖRTÜSÜ YASAĞINI KALDIRDI”

Danimarka’nın önde gelen haber ajanslarından Ritzau, ‘Türkiye’de Hükümet, Tartışılan Başörtüsü Yasağını Kaldırıyor’ başlığıyla duyurdu. Haberde Başbakan Erdoğan’ın hazırladığı reform paketiyle Kürt sorununu da çözmeyi hedeflediği belirtildi.

ATİNA-MAKEDONYA HABER AJANSI: “ERDOĞAN GELİŞMELERİ TARİHİ OLARAK NİTELEDİ”

Yunanistan resmi Atina-Makedonya Haber Ajansı, Erdoğan’ın açıkladığı paketin seçim kanunu, Türkçe’nin dışındaki dillerde eğitim, kamuda başörtüsünün serbest bırakılması, Roman enstitüsü kurulması ve kilise iadesi gibi konuları içerdiğini duyurdu. Erdoğan’ın gelişmeleri ‘tarihi’ olarak nitelendirdiği belirtilen haberlerde, demokratikleşme paketinin özgürlükleri genişleteceğini vurguladığı kaydedildi.

TA NEA: “HEYBELİADA RUHBAN OKULUNA YİNE VİZE YOK”

Ta Nea gazetesi ise internet sayfasındaki haberinde, Erdoğan’ın azınlıklara yönelik bir dizi açılım yaptığını yazdı. Gazete, Heybeliada Ruhban Okulu’na yine vize çıkmadığını kaydetti.

EL ARABİYA: “ERDOĞAN, RESMİ KURUMLARDA BAŞÖRTÜSÜ YASAĞINI KALDIRDI”

El Arabiya, “Erdoğan, resmi kurumlarda başörtüsü yasağının kaldırıldığı ilan etti” dedi.

EL CEZIRE: “BAŞÖRTÜSÜ YASAĞI KALKTI”

Katar merkezli El Cezire televizyonu, “Erdoğan, azınlıkların hakları ve başörtüsü yasaklarının kaldırılması konusundaki reformları açıkladı” ifadesini kullandı.

SKY TV: “ERDOĞAN, KÜRTLERE AÇILIM YAPTI”

İtalyan Sky televizyonu da “Erdoğan, başörtüsü yasağını kaldırdı, Kürtlere açılım yaptı. Ancak, BDP bunları yeterli bulmadı” ifadesini kullandı.

WASHINGTON: “HEYBELİADA RUHBAN OKULUNUN YENİDEN AÇILMASI VE EKÜMENİKLİK KONULARININ PAKETE DAHİL EDİLMEMESİNDEN HAYALKIRIKLIĞI DUYUYORUZ”

Washington Yönetimi, Başbakan Erdoğan’ın açıkladığı demokratikleşme paketini hem iyi hem kötü karşıladı. ABD, paketin önemli bir ilerleme ve bu açıdan memnuniyet verici olduğunu söylerken, Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması ve ekümeniklik konularının pakete dahil edilmemesinden ise hayal kırıklığı duyulduğunu açıkladı. ABD Yönetimi, dün Başbakan Erdoğan’ın açıkladığı demokratikleşme paketini hem olumlu hem de yetersiz buldu. Ve paketin genelinin önemli bir ilerleme olduğunu belirtirken, 1971’den beri kapalı olan ve Başkan Obama’dan Dışişleri Bakanı seviyesine Amerikalı yetkililerin Türk Hükümeti ile olan temaslarında her fırsatta dile getirdikleri, Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılmasının pakete dahil edilmemesinin hayal kırıklığı yarattığını açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısında soru üzerine Türkiye’deki demokratikleşme paketini nasıl yorumladıklarını “Türk Hükümeti’nin demokratikleşme reformlarını önemli bir ilerleme olması açısından memnuniyetle karşıladık” diye açıkladı. Tek cümlelik kısa açıklamanın ardından da daha fazla bilgi için Türk Hükümeti’ni işaret etti.

Psaki, Washington Yönetimi’nin uzun süredir üzerinde durduğu Heybeliada Ruhban Okulu meselesinin pakete dahil edilmemesiyle ilgili ne düşündüğü sorulduğunda ise şunları söyledi:

Türkiye Hükümeti’ni din özgürlüğünün genişletilmesi için ilave reformlar yapma konusunda teşvik etmeye devam ediyoruz. Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması ve Partikhane’nin ekümenikliğinin kabul edilmesinin pakete dahil olmamasından hayal kırıklığına uğradık.

Psaki, bu konudaki hayal kırıklıklarını Türk Hükümeti’ne iletip iletmedikleri konusunda ise “Bu kaygılarımızı iletmek için düzenli olarak iletişim halindeyiz” dedi